Agnieszka Serafinowicz<p><strong>Ukryta kopalnia litu. To zużyte baterie</strong></p><p>Kompleksowa analiza naukowa opublikowana na łamach „Journal of Environmental Management” nie pozostawia złudzeń – <a href="https://imagazine.pl/2025/07/16/apple-stawia-na-made-in-usa-500-mln-dolarow-na-produkcje-i-recykling-magnesow-ziem-rzadkich/" rel="nofollow noopener" target="_blank">recykling</a> zużytych baterii litowo-jonowych jest znacznie bardziej zrównoważoną alternatywą dla tradycyjnego wydobycia litu.<br></p><p>Badacze z Edith Cowan University w Australii dowodzą, że odzysk surowców ze zużytych ogniw deklasuje górnictwo pod względem wpływu na środowisko, zużycia wody i emisji gazów cieplarnianych.</p><p>Nowa publikacja stanowi szczegółowe porównanie dwóch dróg pozyskiwania litu: z wydobycia rudy oraz z recyklingu zużytych baterii. Różnice są druzgocące. Podczas gdy górnictwo prowadzi do znaczącej degradacji i skażenia gleby, a także posiada olbrzymi ślad węglowy i wodny, recykling pozwala na minimalizację odpadów i znaczącą redukcję emisji gazów cieplarnianych – w zależności od techniki, nawet o 17-61%. Co więcej, recykling pozwala zmniejszyć zużycie energii o około 83%, a wody aż o 79% w porównaniu do procesów wydobywczych.</p><p><strong>Technologia w służbie ekologii</strong></p><p>Autorzy pracy przyglądają się trzem głównym metodom recyklingu: pirometalurgii, hydrometalurgii oraz odzyskowi bezpośredniemu. Pirometalurgia, polegająca na obróbce w bardzo wysokich temperaturach, jest procesem prostym i skalowalnym, ale jednocześnie energochłonnym i prowadzącym do emisji toksycznych gazów. Jej kluczową wadą jest niska efektywność odzysku samego litu, który często jest tracony w powstałym w procesie żużlu.</p><p>Znacznie bardziej obiecująca jest hydrometalurgia, która wykorzystuje procesy chemiczne do rozpuszczania i odzyskiwania metali. Charakteryzuje się ona niższą energochłonnością i pozwala na odzyskanie komponentów o wysokiej czystości, choć generuje ścieki wymagające oczyszczenia.</p><p>Naukowcy wskazują również na rosnący potencjał tzw. bioługowania (bioleachingu) – ekologicznej metody, zwanej też biogórnictwem, wykorzystującej mikroorganizmy do odzysku metali.</p><p><strong>Nie tylko ekologia, ale i ekonomia</strong></p><p>Jak podkreślają badacze, argumenty za recyklingiem nie są wyłącznie ekologiczne, ale również ekonomiczne. Rynek baterii litowo-jonowych rośnie w tempie 13% rocznie, a prognozowane zużycie litu ma wzrosnąć z 390 kiloton w 2020 roku do około 1600 kiloton w roku 2026.</p><p>Warto pamiętać, że katoda – element ogniwa litowo-jonowego najbogatszy w cenne metale – stanowi aż 51% kosztu całego ogniwa baterii. Efektywny odzysk tych materiałów zmniejsza zależność od niestabilnych geopolitycznie łańcuchów dostaw surowców pierwotnych i wpisuje się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym.</p><p>Wnioski z publikacji są jednoznaczne: przejście od wydobycia do źródeł wtórnych, jakimi są zużyte baterie, jest nieuniknione dla zrównoważonego rozwoju. Chociaż wciąż istnieją wyzwania związane ze skalowaniem infrastruktury recyklingowej i optymalizacją kosztów, badanie potwierdza, że przyszłość zaopatrzenia w lit leży w „miejskich kopalniach”, które kryją się w naszych zużytych urządzeniach elektronicznych i pojazdach elektrycznych. Dla zainteresowanych <a href="https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301479725024880" rel="nofollow noopener" target="_blank">link do wspomnianej publikacji naukowej</a>.</p><blockquote><p><a href="https://imagazine.pl/2025/07/16/apple-stawia-na-made-in-usa-500-mln-dolarow-na-produkcje-i-recykling-magnesow-ziem-rzadkich/" rel="nofollow noopener" target="_blank">Apple stawia na „Made in USA”. 500 mln dolarów na produkcję i recykling magnesów ziem rzadkich</a></p></blockquote><p></p><p> </p><p><a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/akumulatory/" target="_blank">#akumulatory</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/baterie/" target="_blank">#baterie</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/edith-cowan-university/" target="_blank">#EdithCowanUniversity</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/ekologia/" target="_blank">#ekologia</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/ev/" target="_blank">#EV</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/gospodarka-o-obiegu-zamknietym/" target="_blank">#gospodarkaOObieguZamkniętym</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/lit/" target="_blank">#Lit</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/news/" target="_blank">#news</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/odzysk-surowcow/" target="_blank">#odzyskSurowców</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/recykling/" target="_blank">#recykling</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/samochody-elektryczne/" target="_blank">#samochodyElektryczne</a> <a rel="nofollow noopener" class="hashtag u-tag u-category" href="https://imagazine.pl/tag/zrownowazony-rozwoj/" target="_blank">#zrównoważonyRozwój</a></p>